Case: Op of onder de tafel?
Regelmatig delen SheConsult-coaches cases uit hun praktijk. Deze week vertelt Ada Jongkamp over haar cliënt T., die eigenlijk een prominente plek aan tafel wil, maar niet goed durft.
T. zat met een dilemma. Ze kwam uit een gezin waar de vrouwen apart zaten van de mannen bij een feestje. Het échte gesprek vond plaats bij de mannen. Ze kroop steeds dichterbij om te horen welke wereldproblemen daar besproken werden en ze begreep dat haar afluisterpraktijken eigenlijk illegaal waren. T week af van de positie die vrouwen innamen en dat leverde voortdurend strijd op. Dingen voor elkaar krijgen was haar drijfveer. “Dat is niet de bedoeling”; zei het systeem van herkomst. T. heeft zich niet laten weerhouden hierdoor om te studeren. Dat ging haar goed af en ze begon als een professional in een zorginstelling. Ook hier wilde het systeem dat ze meeliep op het pad dat voor haar bestemd was. En ook hier was de drang T. te machtig om zich te houden aan het pad van de ander. Ze putte zich bij mij uit in argumenten waarom ze niet tegendraads wilde zijn, maar ja….. ze zag dat het op een andere manier beter kon. En dan schuif je T niet zomaar onder tafel. En dat was de precies de plak waar T. de mannen afluisterde……. onder tafel! Daar wilde ze niet zijn maar een prominente plek innemen aan tafel, dat lukte niet.
We hebben samen gewerkt aan een levensportret. Via jeugdhelden, vroege fascinaties en betekenisvolle gebeurtenissen in haar leven, kwam T er achter dat ze anders denkt dan anderen en daar voor wil gaan staan. En daarvoor moet ze de plek die anderen voor haar bedacht hebben verlaten. Het voelde voor T alsof ze haar afkomst moest verloochenen. Alsof ze aarzelend van de ene wereld in de andere moest stappen. Dat lukte T niet in 1 keer. Ze bleef eerst op de drempel hangen. Ze begon aan een nieuwe studie in de techniek om meer impact te hebben en ze had behoefte aan een meer concreet vakgebied. Ze hoopte om zo het tastbare verschil te maken.
Ze maakte de sprong naar een technisch bedrijf en probeerde zich als leerling omhoog te werken op technisch vlak. En opnieuw kwam T. terecht onder de tafel terecht. Dat was een schokkende ontdekking. Op mijn vraag; “Welk patroon ben je nu aan het herhalen?”, keek T. mij radeloos aan. “Alweer kost het mij moeite om mijn plek in te nemen!”
Vervolgens hebben wij heel praktisch geoefend met ‘impactvolle’ gesprekken. Als coach speelde ik even haar manager, haar directeur, een collega en een stafafdeling. Gaandeweg begon T. haar eigen patroon te zien. Ze raakte gefascineerd door de mogelijkheden. In de werk-werkelijkheid meldde ze zich en kreeg vervolgens geen plek om te laten zien wat ze wilde veranderen. Gaandeweg begon ze de taal te herkennen die ze gebruikte. Ze gebruikte ‘toestemming-vragende’ en een beetje onderdanige taal. Alsof ze geen recht had om op te merken wat ze zag. Alsof ze niet op haar eigen beoordeling vertrouwde. We hebben samen geoefend in het gebruik van taal uit een andere wereld. Ze hoefde niet te veranderen en haar afkomst niet te verloochenen. Ze hoefde alleen maar onzekere en verkleinende toevoegingen achterwege te laten.
T. bleef zichzelf, bleef herkenbaar voor haar man, haar kinderen en haar ouders. Ze vroeg alleen geen toestemming meer om iets te mogen vinden. Ze ging als het ware midden op tafel zetten en regisseerde het gesprek. Haar omgeving reageerde uitstekend op deze nieuwe manier van doen. Opgelucht soms. Haar enige vijand was zijzelf. Het oude beeld van het kind onder tafel moest plaats maken voor de grote en volwassen vrouw die haar plaats innam óp tafel. Een plek waar haar regisserende rol goed uit de verf kwam.
Ada Jongkamp is SheConsult-coach in Deventer
